Có rất nhiều nhân tố khách quan và chủ quan khiến bạn không tập trung vào việc học. Tám giải pháp dưới đây sẽ giúp bạn tập trung vào công việc học tập để đạt được hiệu quả tiếp thu bài nhanh nhất có thể.
1. Đảm bảo sức khỏe
Sức khỏe là nguyên nhân quan trọng và cũng là phổ biến nhất gây mất tập trung trong học tập và công việc. Tuy nhiên, các bạn học sinh, sinh viên (đặc biệt là sinh viên xa nhà) hiện nay thì lại có rất nhiều thói quen khiến sức khỏe của cơ thể bị ảnh hưởng.
Đầu tiên là việc đảm bảo giấc ngủ. Với độ tuổi của học sinh, sinh viên thì giấc ngủ phải kéo dài từ 6 đến 8 tiếng, đó là thời gian đủ để cơ thể và bộ não phục hồi sau một ngày làm việc và học tập vất vả. Nhưng một đặc điểm của các bạn sinh viên, học sinh hiện nay là việc thường xuyên thức rất khuya. Việc thức quá khuya nhưng lại phải thức dậy sớm vào sáng hôm sau khiến giấc ngủ không đủ, là lí do khiến rất nhiều bạn không thể tập trung trong quá trình học tập.
Nhưng cũng có những trường hợp các bạn ngủ đủ số thời gian từ 6 đến 8 tiếng, thậm chí nhiều hơn. Đó là việc thức khuya nhưng dậy muộn. Việc “thức đêm ngủ ngày” tuy đảm bảo thời gian ngủ nhưng lại không đảm bảo chất lượng của giấc ngủ. Đó là lí do vì sao sau khi “ngủ nướng” bạn thường thấy đau đầu khi thức dậy, còn trong quá trình nghe giảng thì bạn thấy đầu “ong ong” khó chịu.
Vì vậy giấc ngủ rất quan trọng để bạn đảm bảo sức khỏe của mình. Chưa kể, các thói quen ăn uống, tập thể dục, các thói quen hoạt động,… cũng là những nguyên nhân khiến sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng và khiến bạn mất tập trung.
Vậy giải pháp là gì? Rất đơn giản, bạn nên đi ngủ sớm hơn, không nên thức quá khuya. Nên đảm bảo giấc ngủ kéo dài ít nhất là 6 tiếng. Ngoài ra, bạn nên duy trì chế độ ăn uống đều đặn và hợp lý. Nếu rèn được thói quen dậy sớm tập thể dục thì càng tốt cho sức khỏe. Việc đảm bảo thể trạng sức khỏe tốt nhất sẽ giúp đầu óc tập trung và phát huy tốt nhất quá trình học tập của bạn.
2. Lập kế hoạch cho ngày mới
Một nguyên nhân quan trọng khiến bạn mất tập trung, là do bạn không xác định được hôm nay bạn phải làm những gì? Đó là vì bạn không có một kế hoạch cho ngày hôm đó. Đó là lí do khiến nhiều khi bạn đang làm việc này nhưng bạn lại giật mình nhớ ra mình đang có một việc khác chưa làm. Ví dụ như khi đang học bài, bạn sực nhớ ra cuộc hẹn buổi tối, lúc này bạn sẽ phân tán tư tưởng vào việc chuẩn bị cho cuộc hẹn. Điều này khiến bạn rất mất tập trung và thời gian.
Giải pháp là gì? Bạn hãy dành một chút ít thời gian của tối hôm trước, trước khi đi ngủ, để đánh dấu các công việc của ngày hôm sau. Một cuốn sổ tay hay một cuốn lịch để bàn sẽ giúp bạn đánh dấu những việc quan trọng. Việc đánh dấu những việc quan trọng giúp bạn kiểm soát công việc cũng như thời gian một cách chủ động và có thể tập trung hoàn toàn cho một công việc.
Tất nhiên, trong một ngày có rất nhiều những công việc xảy ra không theo kế hoạch. Chính vì vậy bạn cần vận dụng và điều chỉnh linh hoạt kế hoạch của mình.
3. Đảm bảo không gian học tập
Không gian học tập phù hợp sẽ đảm bảo quá trình tập trung học tập. Có rất nhiều yếu tố khiến bạn mất tập trung khi ngồi học, ví dụ như xe cộ, tivi, điện thoại, facebook… Đơn giản khi bạn đang ngồi học, nếu máy vi tính quá gần, khi bất chợt có một tin nhắn facebook, bạn sẽ ngoái ngay sang để trả lời, điều này rất mất tập trung và thời gian.
Chính vì thế những đồ vật khiến bạn có thể mất tập trung trên bàn học thì tốt nhất là bạn hãy dẹp sang một bên. Trước khi bắt tay vào học, bạn cần chuẩn bị tất cả các tư liệu, tài liệu cần thiết cho việc học để không mất thời gian đi tìm.
Một điểm nữa là bạn nên tạo một không gian học tập thoáng mát, thoải mái, gọn gàng (hay hơi bừa bộn) phù hợp với bản thân, để tạo hứng thú cho việc học. Một chậu cây, một hồ cá nhỏ, một bức tranh,… sẽ khiến đầu óc bạn thấy thoải mái hơn khi căng thẳng.
4. Lựa chọn thời gian học phù hợp
Mỗi người lại có một khoảng thời gian phù hợp nhất để học tập. Đó là lí do tại sao có lúc thì bạn thấy học rất dễ vào, rất dễ thuộc bài, lúc thì học lại thấy khó chịu, không vào. Điều này là do mỗi bộ não lại có một khoảng thời gian làm việc sung sức nhất (cũng có thể là do thói quen hình thành).
Giải pháp cho vấn đề này cũng không có gì phức tạp. Có bạn thì thích học vào ban đêm, có bạn thì lại thích học vào sáng sớm,… vì vậy bạn hãy thử học ở nhiều thời điểm khác nhau và khi nào thấy khoảng thời gian thích hợp nhất thì bạn sẽ cố gắng tập trung học vào khoảng thời gian đó. Một lưu ý là nếu đã thấy không thể tập trung được thì không nên cố, lúc này bạn nên cân bằng lại bằng cách nghe một bản nhạc, ngắm cây cối hay đọc một mẩu tin tức.
5. Sắp xếp các môn học hợp lý
Một thói quen thường thấy của sinh viên, học sinh hiện nay là việc học chỉ một môn duy nhất trong suốt một thời gian dài. Có thể nó hợp với nhiều người, tuy nhiên, việc học chỉ một môn duy nhất khiến đầu óc dễ bị căng thẳng và mất tập trung. Mà như đã biết, khi căng thẳng thì không thể học bài hiệu quả, chưa kể bạn sẽ nghĩ tới nhiều thứ ngoài lề hấp dẫn hơn việc học.
Giải pháp đưa ra là bạn nên đan xen nhiều môn học nếu học trong khoảng thời gian dài (tốt nhất là từ 3 đến 4 môn). Việc này sẽ giúp não bộ duy trì được sức bền và bạn thấy không bị nhàm chán, mà thấy hứng thú hơn. Ví dụ như trong thời gian 3 tiếng, bạn nên xen kẽ 3 môn học, mỗi môn khoảng 1 tiếng. Tuy nhiên, một lưu ý là khi chuyển tiếp các môn, bạn nên thư giãn, nghỉ ngơi vài phút, có thể là nghe nhạc, lướt web,… nhưng chú ý là không để các phương tiện ấy cuốn bạn vào mà quên việc học (thời gian nghỉ ngơi hợp lí là cách khoảng 5 phút).
6. Chuẩn bị bài trước khi đến lớp
Có thể là một việc rất đơn giản mà ai cũng hiểu, nhưng không phải ai cũng làm và hiểu được tầm quan trọng của việc chuẩn bị bài mới, các bạn hầu như chỉ tập trung vào bài cũ.
Có một hiện tượng không hiếm gặp ở học sinh, sinh viên là việc lên lớp ngồi nghe giảng nhưng lại “chẳng hiểu thầy cô nói gì”. Đó là hậu quả của việc không đọc trước bài học. Mà một nguyên lý của não là khi không hiểu thì không muốn tiếp tục nghe, tiếp tục phân tích nữa, mà chuyển sang việc khác. Điều này là rất không tốt cho việc tiếp thu và hiểu bài dù bạn có là người thông minh và đọc sách giỏi đến mức nào.
Vì thế, giải pháp là bạn hãy chuẩn bị bài trước khi đến lớp. Buổi tối hôm trước sau khi đã làm bài cũ xong, bạn nên đọc trước bài mới hôm sau sẽ học. Việc đọc bài trước cũng không cần quá chi tiết, bạn chỉ cần đọc sơ qua các phần, các mục, các câu hỏi cuối bài,… Việc này giúp ta hiểu trước về nội dung bài mới sẽ học, thấy được những điều hay và chuẩn bị hỏi những gì chưa hiểu. “Hiểu một nửa” vấn đề sẽ kích thích trí não khám phá, để hoàn chỉnh vấn đề, chính vì vậy bạn sẽ hứng thú học bài hơn. Việc hỏi những điều chưa hiểu, và chia sẻ những điều thú vị của bài sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn rất nhiều.
7. Đặt mục tiêu rõ ràng
Đã khi nào bạn tự hỏi vì sao khi gặp một vấn đề khó giải quyết, khó hiểu, thì bạn chán nản và không muốn tiếp tục? Lí do rất đơn giản là vì bạn không có mục tiêu rõ ràng. Theo nghiên cứu, mục tiêu chính là động cơ thôi thúc bạn hành động. Chính vì vậy khi không có mục tiêu bạn sẽ ngay lập tức chán và không muốn tiếp tục.
Giải pháp là bạn nên đặt cho mình những câu hỏi trước khi làm việc gì đó. Ví dụ như: “lí do mình làm việc này là gì?”, “làm xong việc này mình muốn đạt được cái gì?”,… việc xác định được những điều này sẽ thôi thúc bạn bạn cố gắng hơn, không dễ bị chán nản và buông xuôi. Kể cả khi gặp khốn khó những mục tiêu đề ra sẽ quay lại thúc đẩy bạn tiến lên để hoàn thành công việc.
8. Khắc phục các lí do khách quan
Tất cả các yếu tố đã nói bên trên đều thuộc về các yếu tố chủ quan. Nhưng có những yếu tố khách quan rất thường xuyên làm mất tập trung mà ta không thể đoán trước được. Ví dụ như đang học bài thì có bạn bè đến rủ đi chơi, đang học thì mẹ gọi làm giúp một việc gì đó, hay tự nhiên có một con ong bay vào mặt,…
Những việc này ảnh hưởng lớn đến sự tập trung, nhưng lại ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Vậy phải làm sao để khắc phục? Giải pháp là đặt ra kỉ luật cho chính mình. Bạn ấn định một khoảng thời gian để học bài và trong khoảng thời gian đó bạn loại bỏ tất cả những điều chi phối, trừ khi có việc rất quan trọng. Ví dụ như nếu bạn bè đến rủ đi chơi thì bạn phải nhất quyết từ chối.
Sự tập trung là điều vô cùng quan trọng trong học tập và công việc. Hãy đặt quyết tâm rèn luyện sự tập trung tốt nhất để công việc và việc học của bạn phát huy hiệu quả tốt nhất.