Nổi tiếng với khóa học được thiết kế dựa theo cuốn “Binh pháp Tôn Tử và 36 mưu kế”, cô Dương Thị Thu Hà (giáo viên dạy Sinh của HOCMAI) tiếp tục gửi đến các teen một chiến thuật mới nhằm chinh phục phần lý thuyết môn này. Chúng mình cùng theo dõi nhé:
Phân tích cấu trúc đề thi Đại học qua các năm, đề thi Quốc gia 2015, 2016 vừa qua cho thấy số câu lý thuyết trong đề chiếm phần không nhỏ: khoảng 55 – 65 %. Do vậy bên cạnh việc luyện giải bài tập, chúng ta nên dành thời gian ôn cả lý thuyết. Học lý thuyết vững là cơ sở để luyện giải bài tập, đặc biệt là những bài tập khó. Đồng thời, câu lý thuyết cũng “dễ ăn điểm” hơn nhiều so với những câu bài tập.
Phần lớn các em học lý thuyết bằng cách này:
– Đọc trước bài mới (nếu có thời gian)
– Lắng nghe thầy cô giáo giảng bài, ghi lại và dùng bút đánh dấu phần quan trọng.
Mặc dù vậy, việc ghi chép đơn thuần này có thể gây nhầm lẫn, nhất là khi khối lượng bài nhiều lên. Cô sẽ giới thiệu cho các em cách học lý thuyết Sinh hiệu quả và sáng tạo bằng sơ đồ tư duy nhé:
Chuẩn bị: Giấy A4, bút màu, trí tưởng tượng và liên kết.
Bước 1: Các em nên tự đọc trước chuyên đề trong sách giáo khoa để nắm được kiến thức cốt lõi, nền tảng và nhớ gạch chân dưới các từ khóa. Tự lập cho mình thói quen ghi nhớ các từ khóa để bắt đầu diễn đạt một chủ đề.
Bước 2: Vẽ từ khóa chính của chuyên đề.
Các em sử dụng tờ giấy trắng A4 không kẻ ô, đặt ngang để có không gian rộng lớn triển khai những ý nhỏ: sử dụng màu sắc, hình ảnh, kênh chữ, kênh hình để nổi bật vấn đề trung tâm của sơ đồ.
Ví dụ với các chuyên đề liên quan đến môi trường sống, cá thể, quần thể, quần xã, sinh thái học và sinh quyển: Vấn đề trung tâm của sơ đồ là Sinh thái học. Các em đặt từ khóa ở chính giữa trang giấy, sử dụng từ khóa SINH THÁI HỌC, kết hợp với hình ảnh về một hệ sinh thái làm nổi bật vấn đề trọng tâm.
Bước 3: Vẽ các nhánh phụ cấp 1 – tương ứng với các nội dung trong chuyên đề
– Nhánh phụ được tỏa ra từ từ khóa trung tâm.
– Vẽ nhánh dày bằng các màu sắc khác nhau, tiêu đề phụ được viết bằng các chữ IN HOA trên các nhánh dày.
– Các nhánh phụ được phân chia theo các hướng khác nhau để dễ dàng phân bố nội dung tương ứng.
Bước 4: Vẽ các nhánh cấp 2 cấp 3….
– Các em nối tiếp các nhánh cấp 2 vào nhánh cấp 1, cấp 3 vào nhánh cấp 2…
– Trên mỗi nhánh, sử dụng một từ khóa trên các đường cong.
– Nên sử dụng từ viết tắt, biểu tượng để thay những câu từ dài dòng kiểu: Rằng, thì, mà là.
– Thời gian bắt đầu học một chuyên đề, các em chỉ sử dụng các nhánh cấp 1, cấp 2, để có một cái nhìn tổng quan về chuyên đề. Sau thời gian học kĩ chuyên đề các em có thể bổ sung, làm dày, phong phú thêm chuyên đề bằng cách không ngừng bổ sung vào các nhánh cấp 3, thậm chí cấp 4, cấp 5….
Bước 5: Luôn sử dụng các hình ảnh trong sơ đồ
Việc sử dụng hình ảnh, màu sắc giúp các thông tin được lưu giữ lâu hơn trong não bộ. Các em đừng ngại mình vẽ xấu, cứ vẽ theo những gì các em nghĩ, các em tưởng tượng đôi khi càng hài hước khiến các em càng ấn tượng càng nhớ lâu hơn.
Ví dụ phần Đột biến Cấu trúc NST, để phân biệt các dạng đột biến cấu trúc, thay vì dùng chữ viết để mô tả, thì chúng ta có thể mô phỏng bằng chính sự biến đổi hình thái của NST trước và sau khi đột biến. Điều này, giúp các em hiểu rõ bản chất và lưu giữ kiến thức lâu hơn khi chúng ta ghi chép.
Lưu ý khi sử dụng sơ đồ tư duy:
- Luôn dùng chữ in để viết các từ khóa
- Sử dụng màu sắc, hình ảnh để thể hiện nội dung
- Không cần tẩy xóa vì sơ đồ tư duy không có đúng sai mà là cách học, hiểu, ghi chép theo cách riêng của em.
Nhiều em ngại vẽ sơ đồ mất thời gian, hoặc không có khả năng sáng tạo, vẽ xấu. Tuy nhiên, các em hãy thử bắt tay với một chuyên đề lý thuyết Sinh học bất kì sẽ cảm nhận được sự khác biệt. Điều này càng trở nên hữu ích hơn khi ngày thi đang cận kề: chỉ cần mở cẩm nang sơ đồ do chính bạn thiết kế nên, tất cả những kiến thức sẽ ùa về nguyên vẹn và đầy đủ. Cơ hội ôm trọn điểm lý thuyết nhờ vậy sẽ rất cao!
Cô Dương Thị Thu Hà
HOCMAI miễn phí nhiều khóa học bổ trợ – đề thi thử – phương án học tập và ôn luyện bứt phá 9+ đanh cho học sinh lớp 1-12. Tải & hoàn thành đăng ký tài khoản để nhận ngay những khóa học bổ trợ miễn phí!
