Đề thi THPT quốc gia năm 2016 sẽ tương tự và giữ ổn định mức độ phân hóa như đề thi năm 2015. Để chuẩn bị tốt nhất cho kỳ thi năm 2016, hãy tìm hiểu đề thi môn Lịch sử năm 2015 để ôn tập tốt nhất.
Phân tích cấu trúc đề thi môn Lịch sử kì thi THPT quốc gia 2015
Về cấu trúc: Đề thi THPT quốc gia môn Lịch sử năm 2015 vẫn bao gồm hai phần chính như trước đây là: Lịch sử Việt Nam và Lịch sử thế giới. Trong đó phần Lịch sử Việt Nam luôn luôn chiếm 7 điểm và Lịch sử thế giới chiếm 3 điểm.
Trong đề thi, có 3 câu hỏi thuộc phần Lịch sử Việt Nam và 1 câu hỏi thuộc phần Lịch sử thế giới.
Từ năm 2014 trở về trước, đề thi bao gồm hai phần Phần tự chọn và phần chung. Phần tự chọn luôn luôn rơi vào phần Lịch sử thế giới. Từ năm 2014, và 2015 đề thi chỉ bao gồm 1 phần, không còn phần tự chọn như trước. Điều này phù hợp với xu hướng thay đổi trong cách ra đề thi của Bộ giáo dục và đào tạo và nhất quán với tất cả các môn khác. Tức là, tất cả các thí sinh sẽ chỉ làm chung một đề thi.
Nội dung kiến thức: vẫn nằm trọn vẹn trong chương trình Lịch sử 12 như thông lệ. Tuy nhiên, có sự điều chỉnh về cách thức ra đề thi cũng như nội dung các câu hỏi.
Về độ khó: Trước đây, trong bài thi môn Lịch sử, số câu hỏi kiểm tra mức độ “Nhớ” của học sinh khá nhiều. Những thí sinh chăm chỉ, chịu khó thì không khó để có thể lấy điểm. Những câu hỏi mang tính tổng hợp, phân tích rất ít xuất hiện hoặc nếu xuất hiện thì chiếm số điểm không cao. Do đó, đề thi chưa mang tính phân loại.
Từ năm 2014 và đề thi năm 2015 thì đề thi có sự thay đổi đột phá trong cả cấu trúc và độ khó.
Với đề thi năm 2015, câu hỏi ở mức độ Nhớ chỉ tầm 30% và nằm trong phần Lịch sử thế giới (Câu 1).
Tất cả các câu hỏi còn lại đều không đơn thuần kiểm tra mức độ Nhớ (tái hiện kiến thức) mà đều mang tính tổng hợp, vận dụng thậm chí là Vận dụng cao. Để làm được các câu hỏi này, thí sinh không chỉ phải nắm kiến thức nền tảng trong SGK phổ thông mà cần biết liên hệ và móc nối các kiến thức rời rạc thành một vấn đề lớn hoặc khả năng vận dung, tổng hợp kiến thức ở cấp độ cao (Ví dụ: Câu hỏi bảng biểu; câu hỏi về Hiệp định Giơnevo). Các câu hỏi còn ngầm kiểm tra quan điểm của thí sinh về một số vấn đề của Lịch sử và có nội dung tương đối mở (Ví dụ: ý 2 của câu 4)
Sự thay đổi của Bộ giáo dục còn được thể hiện ở cách xây dựng thang điểm chấm thi. Theo đó, với những câu hỏi mở sẽ không có đáp án fix cứng, không gò bó thí sinh vào một khuôn mẫu đã định sẵn mà chỉ xây dựng các tiêu chí cho điểm. Đây là một điều kiện tương đối rộng mở cho các thí sinh, góp phần thay đổi tư duy về cách thức học môn Lịch sử ở các nhà trường phổ thông như hiện nay.
Xu hướng ra đề thi năm 2016
Căn cứ vào việc phân tích cụ thể xu hướng ra đề thi môn Lịch sử vài năm gần đây mà điển hình nhất là năm 2014, 2015 có thể thấy việc ra đề thi môn Lịch sử sẽ có nhiều biến chuyển trong các năm tiếp theo. Theo đó, sự đổi mới sẽ được thể hiện ở vài điểm chính như sau:
Đề thi sẽ chỉ bao gồm 1 phần chung cho tất cả các thí sinh, không còn phần tự chọn như trước.
Xu hướng câu hỏi kiểm tra mức độ Nhớ (kiểm tra mức độ tái hiện kiến thức của thí sinh) sẽ giảm hẳn và chiếm tỉ lệ điểm rất nhỏ trong đề.
Đề thi vẫn sẽ bao gồm 2 phần chính là Lịch sử thế giới và Lịch sử Việt Nam, trong đó phần Lịch sử Việt Nam vẫn sẽ bao gồm 7 điểm và Lịch sử thế giới vẫn là 3 điểm. Tuy nhiên, sẽ có sự dịch chuyển trong cách ra đề mà cụ thể là sẽ không tách Việt Nam ra một vấn đề riêng lẻ như trước mà sẽ có xu hướng gắn các vấn đề ở Việt Nam trong các vấn đề nổi cộm ở khu vực và trên thế giới theo đúng tinh thần Việt Nam là một bộ phận của thế giới, là một thành tố trong quan hệ quốc tế giai đoạn hiện nay. Đây chính là một điểm nổi bật, một điểm thể hiện rõ sự đổi mới trong cách ra đề thi của Bộ và trở về với quan điểm học phải đi đôi với hành, học phải gắn liền với thực tiễn, kiến thức không được xa rời thực tiễn.
Xu hướng ra câu hỏi theo một vấn đề cũng sẽ là xu thế. Các vấn đề này thường có tính xuyên suốt quá trình phát triển của lịch sử chứ không hẳn là một vấn đề của 1 giai đoạn ví dụ như: vấn đề dân tộc và dân chủ, vấn đề đoàn kết dân tộc, vấn đề các hình thức tổ chức mặt trận…Đây là các câu hỏi ở mức độ vận dụng cao, đòi hỏi thí sinh phải có kiến thức nền tảng vững, biết xâu chuỗi các vấn đề đã học một cách liền mạch.
Một ý nhỏ nữa là đề thi có xu hướng gắn các vấn đề lịch sử đã qua với các vấn đề thời sự đang diễn ra để đưa vào đề. Mặc dù, điềm cho phần này thường không nhiều nhưng lại là các câu hỏi kiếm điểm tuyệt đối, là câu hỏi thể hiện sự phân loại trong đề thi. Những thí sinh chăm chỉ theo dõi tình hình thời sự và có tư duy tốt, liền mạch sẽ có thể kiếm điểm ở phần này. Tuy nhiên, việc kiếm điểm tuyệt đối rất khó và chỉ dành cho những thí sinh thực sự rất xuất sắc.